Sonaty misteryjne lub inaczej różańcowe Heinricha Ignaza Franza von Bibera są muzyczną kontemplacją tajemnic różańca. Bardzo popularne katolickie nabożeństwo polega na medytacji nad wydarzeniami z życia Jezusa i Maryi w trakcie powtarzania modlitwy Zdrowaś Mario oraz innych określonych modlitw. Zdarzenia, takie jak zwiastowanie lub ukrzyżowanie, wymykają się ludzkiemu rozumowi, jednak ich rozważanie pogłębia wiarę i zbliża modlącego się do Boga. Biber zasłynął wśród sobie współczesnych nie tylko jako wirtuoz skrzypiec i kompozytor, ale także intelektualista, zafascynowany barokową teorią afektów i neoplatonizmem w ujęciu chrześcijańskiego mistycyzmu. Dlatego mistyczna modlitwa różańcowa musiała być mu szczególnie bliska.
Piękno, ale i trudność Sonat polega na użyciu scordatury, czyli niestandardowego stroju skrzypiec. W każdej sonacie (oprócz pierwszej i ostatniej) struny strojone są inaczej. Umożliwia to zastosowanie niezwykłych dwu-, trój- i czterodźwięków, specyficznych barw dla każdej tonacji i charakterystycznego stylu polifonicznego, niemożliwego do osiągnięcia na skrzypcach strojonych standardowo w kwintach. Scordatura jest przykładem barokowej ekstrawagancji, ale w Sonatach misteryjnych ma głębsze znaczenie. Cykl ten opowiada o sprawach boskich, o świecie duchowym, do którego „zwykłe” skrzypce nie miałyby prawa wstępu.
Tak jak treść sonat związana jest z religijnym misterium, a trudność utworu wymaga najwyższego poziomu wtajemniczenia w technikę gry na skrzypcach, tak niecodzienne są losy samego cyklu. Został „odkryty” dopiero w XX wieku, gdy odnaleziono jedyny zachowany rękopis, udekorowany rycinami z popularnej XV-wiecznej serii ilustrującej tajemnice różańca. Sonaty, tak jak różaniec w czasach kompozytora, podzielone są na trzy części – Radosną, Bolesną i Chwalebną – po pięć tajemnic każda. Intrygujący jest fakt, że kompozytor nigdy nie opublikował dzieła. „(…) celem mojego działania było poświęcenie wszystkiego, co napisałem piętnastu Świętym Tajemnicom” – wyznał w liście.
Sonaty misteryjne stały się najważniejszym dziełem w repertuarze Dmitra Sinkovsky’ego, wirtuoza barokowych skrzypiec. Rosjanin jest ceniony za oszałamiającą technikę i pełne energii występy. Gra na skrzypcach zbudowanych przez Francesca Ruggieriego w Cremonie w 1675, a więc za życia Bibera, który sam prawdopodobnie używał podobnego instrumentu. Ze względu na konieczność wykorzystania różnych strojów wykonanie Sonat misteryjnych na jednym koncercie wymaga użycia kilku par skrzypiec, dlatego Sinkovsky zagra też na instrumentach Alexandra Rabinovicha. Fragmenty Pisma Świętego inspirujące w rozważaniach tajemnic różańcowych zaprezentuje mistrz słowa – Jerzy Trela.