Serdecznie zapraszamy na koncert Pannon Philharmonic Orchestra! Ten znakomity zespół, mający siedzibę w położonym na południu Węgier mieście Pecz, wykona dla wrocławskiej publiczności trzy dzieła. Dwa z nich należą do kanonu ogólnie znanych i często wykonywanych, zaś trzecie napisane zostało przez mniej popularnego twórcę urodzonego w Koloszwarze.
Koncert rozpocznie monumentalny, czteroczęściowy II Koncert fortepianowy B-dur op. 83 Johannesa Brahmsa. Nie jest to w żadnym razie dzieło, w którym autor epatuje wirtuozerią partii solowej, lecz muzyka melancholijna, refleksyjna, pełna ciepła i zadumy. Przeważają tu przyciemnione, stonowane barwy. Koncert otwiera miękkie solo waltorni, a po kilku taktach dołącza fortepian. Część druga jest najbardziej gwałtowna i burzliwa, ale nawet tutaj środkowy odcinek jest powolny i wyciszony. Andante, czyli część trzecią, otwiera rozbudowane śpiewne solo wiolonczeli, która dialoguje tutaj z fortepianem. W lekkim i pełnym wdzięku finale Brahms wykorzystał tematy węgierskie, nadające muzyce zawadiackiego charakteru.
Po przerwie wysłuchamy utworu Sándora Veressa, węgierskiego kompozytora należącego do tego samego pokolenia, co Witold Lutosławski czy Dymitr Szostakowicz. Pierwszą połowę swego długiego życia spędził on na Węgrzech, drugą zaś w Szwajcarii. Pozostawił po sobie bardzo liczny dorobek, w którym odnaleźć można jedną operę, dwa balety, liczne dzieła orkiestrowe, kameralne, fortepianowe i chóralne. Podczas wrocławskiego koncertu zabrzmi poruszający Threnos (in memoriam Béla Bartók), napisany w 1945 roku i zadedykowany pamięci nauczyciela kompozytora.
Koncert zwieńczy wykonanie ukończonego w 1895 roku poematu symfonicznego Richarda Straussa Ucieszne figle Dyla Sowizdrzała op. 28 – humoreski, której bohaterem jest postać z niemieckiej tradycji ludowej, psotnik, hultaj i rozrabiaka, za nic mający normy i społeczne obyczaje. Strauss obrazowo przedstawia perypetie protagonisty, reprezentowanego przez dwie myśli muzyczne wykonywane przez waltornię oraz klarnet. Słyszymy tętent skradzionego przez niego konia. Dyl wjeżdża na targ i tłucze garnki, następnie szydzi z mnichów śpiewających nabożną pieśń, nieszczęśliwie się zakochuje, potem zaś przebrany w togę prawi kazanie, które w kulminacyjnym momencie zmienia się w komiczną polkę. W końcu jednak bohater zostaje schwytany i postawiony przed sądem, a następnie skazany na śmierć za bluźnierstwo. Dyl desperacko próbuje się bronić, ale jego facecje nie robią na przedstawicielach wymiaru sprawiedliwości żadnego wrażenia. Hultaj trafia na szubienicę, co ilustrują rozpaczliwe wysokie piski klarnetu. Kiedy już wydaje się, że muzyka rozpłynie się w ciszy, w huraganowy sposób powraca temat Dyla, który kończy dzieło ostrymi, potężnymi akordami. Ten się śmieje kto się śmieje ostatni!
