Harmonia vocum – jedność i różnorodność

Głos to fascynująca ludzka maszyna o nieskończonych możliwościach brzmieniowych. Ponadto to maszyna o nadzwyczajnych zdolnościach wchodzenia w interakcje z innymi głosami i tworzenia z nimi niebywałych współbrzmień. Zespoły głosów ludzkich znajdziemy w wielu tradycjach muzycznych różnych kultur i czasów, w których nieraz ten sposób muzykowania odgrywał rolę pierwszoplanową.

Nie mamy dziś możliwości dokładnego odtworzenia brzmienia głosów dawnych śpiewaków, zwłaszcza tych, którzy występowali w zespołach. Hipotezy na ten temat muszą uwzględniać o wiele więcej elementów niż w przypadku solistów. W zależności od wymogów repertuaru, stylu epoki, przeznaczenia utworów, a zwłaszcza miejsca na mapie w czasach, w których standaryzacji i globalizacji nie znano, charakter tych głosów może być niezwykle różnorodny. Nadchodząca edycja festiwalu Forum Musicum 2021 odkryje przed Państwem kilka historycznie i stylistycznie odległych od siebie wcieleń zespołu wokalnego.

Sztuka zespołowego śpiewu rozkwitała naturalnie od momentu narodzin wielogłosowości, a więc co najmniej od czasów średniowiecza. Pomysły odtworzenia sposobu śpiewania z tamtego okresu budzą dziś najwięcej kontrowersji. Naszą podróż rozpoczniemy już od XIII wieku, od czasów króla Ludwika Świętego, wraz z francuskim zespołem Diabiolus in Musica. Ówczesny repertuar motetowy, jego rytmika, współbrzmienia, którym charakter nadają pitagorejskie proporcje interwałów, jest dziś jedynym źródłem oparcia naszych wyobrażeń o śpiewie tamtego okresu. Przeciwległy biegun estetyki śpiewu zespołowego przedstawi grupa Heinavanker z Tallina. Charakter tej estetyki – niemalże mistyczny, krystaliczny w brzmieniu – wywodzi się z długiej tradycji muzyki protestanckiej zespolonej z miejscowym śpiewem tradycyjnym. Wrocławski zespół Ars Cantus wykona mało znany repertuar z twórczości pieśniowej Franciszka Schuberta. Te wielogłosowe kompozycje z towarzyszeniem fortepianu są utrzymane w nastroju muzykowania domowego i towarzyskiego. Z pewnością były przeznaczone dla wykształconych muzyków działających na pograniczu świata salonowych koncertów i sceny operowej. Ciekawe jest zbadanie, jak mogły brzmieć te utwory w czasach, w których dokonywały się najważniejsze dla europejskiej muzyki przemiany w estetyce głosu wokalnego.

Główny nurt festiwalowych koncertów przełamią dwa wydarzenia. Pierwszym będzie barwny i zabawny spektakl dla widzów w każdym wieku – Bajka o czterech księżniczkach w wykonaniu wspaniałej młodzieży z Zespołu Muzyki i Tańca Dawnego Capella Antiqua Bialostociensis. Drugim będzie tradycyjna potańcówka, ale też wspólne śpiewanie, które poprowadzi Maniucha Bikont.

Pieśnią wieczorną pożegna słuchaczy festiwalu zespół Morgaine z Wilna. Tym razem śpiewacy wystąpią z towarzyszeniem instrumentów. Będzie to najbardziej – jak powiedzielibyśmy dziś – „klasyczne” spojrzenie na estetykę renesansowego śpiewu zespołowego. Artyści przedstawią polsko-litewskie związki muzyczne w, zapewne najbardziej autentycznym dla czasów renesansu, nastroju muzykowania domowego.

Tomasz Dobrzański
dyrektor artystyczny festiwalu Forum Musicum

Edycja 2021
Muzyka czasów Ludwika Świętego
Diabolus in Musica
13.08.2021
pt.
20:00
Wrocław, Ratusz, Sala Wielka
Estońskie pieśni religijne XVI w.
Heinavanker / Margo Kõlar
14.08.2021
sob.
20:00
Kościół św. Macieja
Bajka o czterech księżniczkach
Capella all'Antico
19.08.2021
czw.
18:00
NFM, Sala Czerwona
Franz Schubert – pieśni wielogłosowe
Ars Cantus / Tomasz Dobrzański
20.08.2021
pt.
20:00
Aula Ossolineum
Śpiewy i tańce
Maniucha Bikont / Joanna Skowrońska
21.08.2021
sob.
20:00
Wrocław, Klubokawiarnia Mleczarnia
Pieśń wieczorna
Ensemble Morgaine
22.08.2021
niedz.
20:00
Wrocław, Ratusz, Sala Wielka
Harmonia vocum
Forum Musicum 2021 – zapowiedź
Muzyka z czasów Ludwika Świętego
Estońskie pieśni religijne XVI w.
Bajka o czterech księżniczkach
Franz Schubert – pieśni wielogłosowe
Śpiewy i tańce
Pieśń wieczorna
Newsletter Melomana
Zapowiadamy nowe koncerty, przypominamy o starcie sprzedaży biletów, dajemy znać o ostatnich wolnych miejscach
Zapisz się