Kompozycja, ornamentacja, improwizacja – te trzy sfery muzycznej działalności były w epoce średniowiecza i renesansu blisko ze sobą związane, a w niektórych przypadkach traktowane nawet jako tożsame. Wynikało to z odmiennego niż współcześnie sposobu postrzegania dzieła – nie jako zamkniętej i nienaruszalnej całości, ale fundamentu, który wykonawcy mogli w twórczy sposób rozwijać, nadając w ten sposób utworowi ostateczny kształt. Tego rodzaju działania obejmować mogły zarówno ornamentację poszczególnych partii, jak i dodanie do zapisanej wcześniej struktury głosów zupełnie nowych, w postaci improwizowanych lub uprzednio przygotowanych kontrapunktów. O popularności tej praktyki świadczą liczne wzmianki w traktatach z XV i XVI wieku, a także zachowane opracowania popularnych motetów czy pieśni, tak przeznaczone do śpiewu, jak i gry na instrumentach.

Podczas wydarzenia przedstawimy publiczności festiwalu Forum Musicum najważniejsze informacje na temat improwizacji w epoce renesansu, w szczególności o ówczesnych związkach między sztuką kontrapunktu ozdobnego a ornamentacją. Wykładowi towarzyszyć będzie prezentacja fragmentów utworów ukazujących omawiane zagadnienia w praktyce muzycznej.