Wiek XVI jest tradycyjnie uważany za „złoty wiek” w historii Polski. Przed 1500 rokiem pierwsi władcy z dynastii Jagiellonów osiągnęli sukces i zapewnili swojemu królestwu status ważnego gracza w polityce europejskiej.
Zarówno to, jak i ogólny dobrobyt gospodarczy umożliwiły ich XVI-wiecznym spadkobiercom wzbogacenie dziedzictwa przodków o nowy wymiar kulturowy – zgodnie z ideałami humanizmu i najnowszymi tendencjami artystycznymi importowanymi z wiodących ośrodków kulturalnych we Włoszech, Niemczech i Flandrii. Wczesna muzyka polska została określona jako „polska perspektywa muzyki europejskiej” (M. Perz), a jej znaczenie można dostrzec w monumentalnej tabulaturze klawiaturowej, której właścicielem był niejaki Jan z Lublina działający w klasztorze kanoników regularnych w Kraśniku. Antologia ta, jedna z największych tego typu w Europie, ujawnia imponujący repertuar, do którego uczeni w piśmie mieli dostęp w Polsce w latach 1537–1548: od form abstrakcyjnych i improwizacyjnych, przez aranżacje wokalnej muzyki sakralnej i świeckiej, po tańce.